آیا تخمدان پلی کیستیک خطرناک است؟

سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) یک بیماری رایج در بین زنان است، که بر هورمون ها تأثیر می گذارد. این مشکل در خانم‌ها باعث قاعدگی نامنظم، رشد موهای زائد، آکنه و ناباروری می شود. درمان این عارضه بستگی به این دارد که آیا می خواهید باردار شوید یا نه. افراد مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک ممکن است در معرض خطر بیشتری برای برخی بیماری ها مانند دیابت و فشار خون بالا باشند.

سندرم تخمدان پلی کیستیک چیست؟

سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) یک عدم تعادل هورمونی می باشد، که توسط تخمدان‌ها (ارگانی که تخمک ‌ها را تولید و آزاد می‌کند) ایجاد می‌شود. اگر به سندرم تخمدان پلی کیستیک مبتلا هستید، تخمدان‌های شما سطوح بالایی از هورمون‌هایی به نام آندروژن تولید می‌کنند. ترشح زیاد این هورمون باعث می شود که هورمون های تولید مثلی شما نامتعادل شوند. در نتیجه، افراد مبتلا به PCOS اغلب سیکل های قاعدگی نامنظم و تخمک گذاری غیرقابل پیش بینی دارند. به دلیل عدم تخمک گذاری ممکن است، کیست های کوچک روی تخمدان های شما (کیسه های پر از مایع) ایجاد گردد. با این حال، با وجود نام “پلی کیستیک”، برای داشتن سندرم تخمدان پلی کیستیک نیازی به داشتن حتما کیست در تخمدان های خود ندارید.

این عارضه یکی از شایع ترین علل ناباروری در زنان است. همچنین می تواند خطر ابتلا به بیماری های دیگر را در شما افزایش دهد. پزشک متخصص زنان در شهر ری تخمدان پلی کیستیک را بر اساس علائم شما و اگر برنامه هایی برای بچه دار شدن دارید، درمان می کند.

چه کسانی می توانند به تخمدان پلی کیستیک مبتلا شوند؟

یک زن می تواند هر زمانی پس از بلوغ به این عارضه دچار شود. بیشتر افراد در دهه 20 یا 30 سالگی زمانی که قصد بارداری دارند مشخص می شود، که این مشکل را دارند. اگر اضافه وزن یا چاقی دارید یا اگر افراد دیگر خانواده شما مبتلا به این بیماری هستند، ممکن است شانس بیشتری برای ابتلا به تخمدان پلی کیستیک داشته باشید.

بیشتر بخوانید: جراحی لابیاپلاستی چیست؟

علت اصلی سندرم تخمدان پلی کیستیک چیست؟

علت دقیق این بیماری ناشناخته است. شواهدی وجود دارد که نشان می دهد ژنتیک ممکن است در ایجاد این سندرم نقش داشته باشد. چندین عامل دیگر نیز در ایجاد تخمدان پلی کیستیک نقش دارند:

1. سطوح بالاتر هورمون‌های مردانه به نام آندروژن: این هورمون مانع از آزاد شدن تخمک (تخمک‌گذاری) از تخمدان‌ها می‌شود که باعث چرخه‌های قاعدگی نامنظم می‌شود. تخمک گذاری نامنظم می تواند سبب بروز کیسه های کوچک پر از مایع در تخمدان ها شود. آندروژن بالا همچنین باعث آکنه و رشد موهای زائد در زنان می گردد.
2. مقاومت به انسولین: افزایش سطح انسولین سبب می شود که تخمدان ها هورمون مردانه به نام آندروژن را بسازند و آزاد کنند. افزایش این هورمون، به نوبه خود، تخمک گذاری را سرکوب خواهد کرد و به سایر علائم این بیماری کمک می‌کند. انسولین گلوکز (قند) در بدن را تجزیه و از آن تولید انرژی می کند. مقاومت به انسولین به این معنی است که بدن شما انسولین را به درستی پردازش نمی کند و این امر باعث افزایش سطح گلوکز در خون می شود. اضافه وزن یا چاقی نیز می تواند به مقاومت به انسولین نیز کمک کند. افزایش سطح انسولین، حتی اگر گلوکز خون شما نرمال باشد، می تواند نشان دهنده مقاومت بدن شما به انسولین باشد.
3. التهاب با درجه پایین: افراد مبتلا به تخمدان پلی کیستیک تمایل به التهاب مزمن با درجه پایین دارند. پزشک متخصص زنان می‌تواند آزمایش‌های خون را تجویز کند، که سطح پروتئین واکنش‌گر C (CRP) و گلبول‌های سفید خون را اندازه‌گیری می‌کند که می‌تواند سطح التهاب را در بدن شما نشان دهد.

سندرم تخمدان پلی کیستیک چه علائمی دارد؟

شایع ترین علائم این عارضه عبارتند از:

• قاعدگی نامنظم: قاعدگی غیرطبیعی شامل پریودی نامنظم یا نداشتن قاعدگی است و ممکن است سبب خونریزی شدید در طول قاعدگی شود.
• رشد غیر طبیعی مو: موهای زائد صورت و رشد موهای زیاد در بازوها، سینه و شکم. این علائم تا 70 درصد از زنان مبتلا را تحت تأثیر قرار می دهد.
• آکنه: سندرم تخمدان پلی کیستیک می تواند باعث آکنه، به خصوص در پشت، قفسه سینه و صورت شود. این آکنه ممکن است پس از سال‌های نوجوانی نیز ادامه یابد و درمان آن دشوار باشد.
• چاقی: حدود 80 درصد از زنان مبتلا به این سندرم دارای اضافه وزن یا چاقی هستند و در کاهش وزن خود مشکل دارند.
• تیره شدن پوست: ایجاد لکه های پوستی تیره به خصوص در چین های گردن، زیر بغل، کشاله ران (بین پاها) و زیر سینه ها.
• کیست: بسیاری از زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک دارای کیسه های کوچکی از مایع در تخمدان های خود هستند.
• نازک شدن موها: افراد مبتلا به این بیماری ممکن است، قسمتی از موهای سرشان  نازک شود و یا بخشی از موهای خود را از دست داده یا ریزش کلی موهای سر داشته باشند.
• ناباروری: شایع ترین علت ناباروری زنان این بیماری است. کاهش تعداد دفعات تخمک گذاری یا عدم آن می تواند سبب ناتوانی در باردار شدن شود.

آیا می توانم سندرم پلی کیستیک تخمدان داشته باشم اما علائمی نداشته باشم؟

بله، ممکن است این سندرم را داشته باشید و هیچ علامتی نداشته باشید. بسیاری از افراد تا زمانی که برای باردار شدن مشکلی نداشته باشند یا به دلایل ناشناخته وزن اضافه کنند، حتی متوجه این عارضه نمی شوند. همچنین ممکن است پلی کیستیک تخمدان خفیف داشته باشید، که در آن علائم به اندازه کافی شدید نیستند که شما متوجه شوید.

آیا در صورت داشتن تخمدان پلی کیستیک می توانم باردار شوم؟

بله، در صورت ابتلا به این سندرم می توانید باردار شوید. سندرم تخمدان پلی کیستیک می تواند باردار شدن را سخت نموده و همچنین خطر برخی از عوارض بارداری را افزایش دهد. پزشک متخصص شما با شما همکاری خواهد کرد تا یک برنامه درمانی برای کمک به تخمک گذاری ایجاد کنید. برنامه درمانی شما می تواند شامل دارو یا فناوری های کمک به باروری شما مانند IVF (لقاح آزمایشگاهی) باشد.